۲۰ راهکار پیشگیری از مسمومیت دارویی کودکان
-
![]()
آقای دکتر حسین وطن پور
مسمومیت با داروها، گازها، مواد غذایی، گیاهان سمی، سموم دفع آفات و مواد شیمیایی از جمله شایعترین انواع مسمومیت‌ها هستند. شایعترین راه ورود سموم به بدن دهان است که مسمومیت یا از طریق گوارش و یا از راه تنفس اتفاق میافتد. مسمومیت ممکن است از طریق پوست و یا تزریق نیز مشاهده شود.
۲۰ راهکار پیشگیری از مسمومیت دارویی کودکان
مسمومیت با داروها، گازها، مواد غذایی، گیاهان سمی، سموم دفع آفات و مواد شیمیایی از جمله شایعترین انواع مسمومیت‌ها هستند. شایعترین راه ورود سموم به بدن دهان است که مسمومیت یا از طریق گوارش و یا از راه تنفس اتفاق میافتد. مسمومیت ممکن است از طریق پوست و یا تزریق نیز مشاهده شود.
حدود ۹۰ درصد مسمومیت‌ها در منازل و اکثر موارد مسمومیت‌ها را مسمومیت دارویی تشکیل میدهند. در سال 1400 گروه کودکان 17 درصد مراجعین به بخش مسمومیت بیمارستان‌ها را تشکیل داده و عمدتا در کودکان زیر 5 سال بصورت اتفاقی بوده است.
همانگونه که مطلع هستید کودکان خردسال ممکن است هر چیزی را برای درک محیط اطرافشان به دهان ببرند که خود میتواند زمینه ساز بروز مسمومیت با عوامل سمی گردد. مسمومیت‌ها گاها ممکن است سبب بروز عوارض ناگوار، جبران ناپذیر و حتی معلولیت دائمی در فرد مسموم شوند. بنابراین پیشگیری از مسمومیت‌ها به ویژه در کودکان دارای اهمیت بسیار زیاد است.
برای پیشگیری از مسمومیت در کودکان چه باید بکنیم:
از خوراندن خود سرانه داروها بدون تجویز پزشک به کودکان بپرهیزید. مقادیر بالای برخی از داروهای به ظاهر کم خطر، می‌توانند برای فرد کشنده باشد.
داروها، محصولات شوینده و فرآورده‌های آرایشی- بهداشتی را دور از دسترس کودکان در ارتفاع بالا و در کمد مجهز به قفل نگهداری کنید.
قبل از دور انداختن ظروف حاوی مواد شیمیایی و شوینده داخل آن را آبکشی کنید.
از قرار دادن ظروف حاوی مواد شیمیایی در کنار مواد غذایی خودداری کنید.
5- از قرار دادن مواد شوینده در کمدهای زیر ظرف شویی اجتناب کنید. خطر مسمومیت در کودکان نوپا و کنجکاو از این طریق بسیار بالا است.
6- چنانچه در منزل کودکی دارید، از قرار دادن خمیردندان، دهان شوی و یا دیگر فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی و خوشبوکننده در دسترس کودکان خودداری کنید.
7- از نگهداری محصولات خطرناک مثل ضد یخ، شیشه پاک کن، بنزین، نفت، سموم علف کش، سموم حشره کش و کودهای باغبانی در کمدهای بدون قفل در پارکینگ و حیاط منزل اجتناب کنید.
8- تمامی سموم مورد استفاده در منزل را در ظروف با درب غیرقابل دسترسی کودکان نگه داری کنید.
9- موادی مانند نفت و بنزین را در ظرف اصلی آن‌ها نگه داری کنید و از ریختن این مواد داخل ظروف مربوط به فرآورده‌های خوراکی و نوشیدنی مانند بطری خالی نوشابه جداً پرهیز کنید.
10- برای پیشگیری از مسمومیت دارویی کودکتان، از والدین خود بخواهید داروهای مصرفی خود را دور از دسترس کودکان نگهداری کنند.
11- در هنگام بیماری کودکتان، مراقب باشید تا دوز تکراری دارو به وی ندهید.
12- برای کاهش تب در کودکان، داروی استامینوفن را بر اساس وزن و سن کودک و با مشورت پزشک و داروساز به کودک بدهید. مقادیر بیش‌ازحد درمانی استامینوفن میتواند ایجاد مسمومیت کند.
13- از قرار دادن دارو در کیف دستی پرهیز کنید تا مانع خورده شدن دارو توسط کودکان شود.
14- داروهای خود را در مقابل چشم کودکان مصرف نکنید، چراکه کودکان از رفتار بزرگسالان تقلید می‌کنند و ممکن است دور از چشم والدین داروها را به دهان ببرند.
15- اگر به کودک خود دارو می‌دهید به او تفهیم کنید که این دارو است و از کلماتی مثل آب‌نبات، شکلات و یا خوراکی استفاده نکنید.
16- داروها خصوصا داروهای خوش طعم مخصوص کودکان را از دسترس آن‌ها دورنگه دارید. ممکن است با استفاده از غفلت شما، کودک اقدام به مصرف دارو نماید.
17- کودکان کنجکاوند و ممکن است زمانی که افراد سالمند فامیل در حال مصرف داروهای خود هستند، کودکان اقدام به چشیدن یا بلعیدن دارو کنند.
18- متأسفانه سالانه تعدادی از کودکان کشورمان به دلیل مصرف ناخواسته شربت متادون که در شیشه داروهای دیگری نگهداری می‌شده است به کام مرگ می‌روند و بنابراین در صورت تجویز شدن این دارو برای شما، آن را حتماً‌از دسترس کودکان دور و در کمدی دارای قفل نگهداری کنید.
19- بسیاری از گیاهان و گل‌های آپارتمانی مانند خرزهره و دیفن باخیا، سمی هستند و تماس پوست با آن‌ها و یا به دهان بردن آن‌ها منجر به مسمومیت و سوختگی مخاط می‌شود.
20- از دسترسی کودکان به اسباب بازی‌های دارای باتری، خصوصاً باتری‌های دیسکی و مینیاتوری جلوگیری کنید زیرا بلعیدن باتری توسط کودکان یکی از مشکلات شایع است که منجر به بروز مسمومیت می‌شود.